De Europese Commissie beboet X met 120 miljoen euro wegens schending van transparantieregels onder de Digital Services Act. Onder andere het blauwe vinkje ligt aan de basis van de straf.
De Europese Commissie heeft een boete van 120 miljoen euro opgelegd aan X van Elon Musk. Het voormalige Twitter zondigt aan drie verschillende bepalingen van de Digital Services Act (DSA). Die wetgeving legt grote online platforms strikte verplichtingen op rond transparantie, gebruikersbescherming en toegang tot data.
Inbreuk 1: blauwe vinkje
Ten eerste oordeelt de Commissie dat X misleidende ontwerpkeuzes maakt rond het befaamde blauwe vinkje. Gebruikers kunnen dit vinkje kopen, maar het suggereert onterecht dat een account geverifieerd is. Dat was bovendien effectief de betekenis van het vinkje voor Musk Twitter kocht.
Volgens de DSA mogen platforms niet doen alsof gebruikers geverifieerd zijn als dat in werkelijkheid niet zo is. Deze aanpak zou volgens de Commissie leiden tot verwarring bij gebruikers en verhoogde blootstelling aan fraude en misinformatie.
Inbreuk 2: gebrek aan transparantie
Een tweede inbreuk betreft het gebrek aan transparantie in het advertentieplatform van X. De advertentiebibliotheek, die informatie over advertenties toegankelijk moet maken voor onderzoekers en het publiek, is volgens de Commissie onvoldoende.
Belangrijke gegevens zoals de inhoud en het onderwerp van advertenties, en wie ervoor betaalt, ontbreken immers. Bovendien maakt X het moeilijk om tijdig en efficiënt toegang te krijgen tot die informatie, wat de controle op online advertenties belemmert.
Inbreuk 3: geen toegang tot data
Tot slot verwijt de Commissie X dat het onderzoekers geen toegang geeft tot publieke data op het platform. Scraping wordt verboden via de gebruiksvoorwaarden en alternatieve toegangsmethoden bevatten volgens de Commissie onnodige barrières. Hierdoor wordt onafhankelijk onderzoek naar risico’s en systeemproblemen op X bemoeilijkt.
De Commissie stelt dus vast dat X op drie verschillende manieren zondigt tegen de DSA. Geen van de inbreuken komt uit de lucht vallen. De praktijken van X onder bewind van Musk werden van het begin af aan al aan de kaak gesteld als zijnde ontoereikend voor de verwachtingen van de EU. Dat wordt bij deze bevestigd.
“Het misleiden van gebruikers met blauwe vinkjes, het verbergen van informatie in advertenties en het buitensluiten van onderzoekers horen niet thuis op het internet in de EU”, zegt Henna Virkkunen, Europees Executive Vice-President voor Tec-soevereiniteit, veiligheid en Democratie, over de situatie. “De DSA beschermt gebruikers, biedt onderzoekers de mogelijkheid om potentiële bedreigingen aan het licht te brengen en herstelt het vertrouwen in de onlineomgeving. Met het eerste besluit van de DSA inzake niet-naleving stellen we X verantwoordelijk voor het ondermijnen van de rechten van gebruikers en het ontlopen van verantwoordingsplicht. “
Eerste officiële DSA-sanctie
De boete is de eerste formele sanctie die de Commissie oplegt onder de DSA. X moet binnen 60 werkdagen laten weten hoe het de misleiding rond het blauwe vinkje zal stoppen. Voor de problemen rond de advertentiebibliotheek en datatoegang heeft het bedrijf 90 werkdagen om een actieplan voor te leggen. De Europese Commissie zal daarna oordelen over de verdere stappen.
De boete is nog niet enorm hoog maar doet wel dienst als een flink schot voor de boeg. Indien X zich niet aan de opgelegde maatregelen houdt, kunnen bijkomende dwangsommen volgen. De Commissie onderzoekt intussen verder of X nog andere verplichtingen onder de DSA schendt, onder meer rond de aanpak van illegale inhoud en manipulatie van informatie.