Vier AI-uitdagingen die bedrijven volgens Gartner moeten aanpakken

Tijdens het Gartner IT Symposium/Xpo 2024 bespraken analisten vier opkomende uitdagingen waarmee Chief Information Officers (CIO’s) te maken krijgen bij het veilig en op grote schaal leveren van waarde met AI.

Uit een onderzoek onder 451 senior technologieleiders bleek dat 57 procent van de CIO’s verantwoordelijk is voor de AI-strategie van hun organisatie. Een analist van Gartner benadrukte dat CIO’s vaak geconfronteerd worden met hoge verwachtingen door voortdurende technologische innovatie, terwijl de realiteit van het daadwerkelijk realiseren van waarde uit AI complex blijft.

“CIO’s kunnen echter het tempo bepalen in hun AI-uitkomstenrace”, zegt VP Analyst Hung LeHong. “Als je bescheiden AI-ambities hebt in een sector die nog niet wordt hervormd door AI, kun je het je veroorloven om een wat gematigder tempo aan te houden. Dit is een gestaag AI-tempo.”

“Voor organisaties met grotere AI-ambities, of in een sector die opnieuw wordt uitgevonden door AI, zal het tempo hoger liggen. Dit is een AI-versneld tempo. Of je je nu beweegt in een gestaag of versneld AI-tempo, je moet waarde en resultaten leveren.”

We lichten de vier AI-uitdagingen hieronder verder toe.

1. Zakelijk voordeel van AI niet altijd even duidelijk

Volgens een Gartner-enquête bespaarden werknemers gemiddeld 3,6 uur per week door het gebruik van generatieve AI. Maar de productiviteit wordt niet bij iedereen gelijkmatig verhoogd door AI. Die stijging varieert sterk en is afhankelijk van verschillende factoren. Die factoren zijn persoonlijke interesse, mate van adoptie, ervaringsniveau en de complexiteit van de functie. Dit vormt een uitdaging voor CIO’s die verantwoordelijk zijn voor het uitrollen van AI-oplossingen.

Bedrijven kijken naar meer voordelen dan enkel de verbeterde productiviteit. Ook verbeteringen op operationeel en zakelijk niveau voegen waarde toe. Zoals het automatiseren van belangrijke bedrijfsprocessen of het herverdelen van rollen om met chatbots te kunnen werken.

Het is belangrijk om AI-voordelen als een portfolio te beheren en de inzet van AI te bepalen op basis van de specifieke gebieden waar het waarde kan toevoegen. Denk aan procesverbeteringen, automatisering of nieuwe inkomstenstromen.

2. Kostenbeheer is cruciaal

De kosten van AI kunnen snel uit de hand lopen. Zeker als organisaties de prijsstructuren en schaling van AI-oplossingen niet goed begrijpen. Gartner waarschuwt dat CIO’s hun AI-uitgaven met 500 procent tot 1000 procent kunnen overschatten als ze niet de juiste inschatting maken.

Meer dan 90 procent van de CIO’s gaf aan dat kostenbeheer een grote uitdaging is. CIO’s moeten daarom inzicht krijgen in kostencomponenten en prijsmodellen en effectief met leveranciers onderhandelen. LeHong benadrukt dat het uitvoeren van Proofs of Concepts niet alleen de technologie, maar ook de kostenimpact moet testen. Met een Proof of Concept bewijs je de haalbaarheid van een project.

3. Decentralisatie van AI en data 

Nu AI en data overal in de onderneming aanwezig zijn, beheert de IT-afdeling ze niet meer direct. Volgens Gartner zal gemiddeld slechts 35 procent van AI-mogelijkheden nog door IT-teams worden gebouwd. Dit vraagt om nieuwe manieren om data en AI-waarde veilig te beheren.

Gartner introduceert daarom het concept van de tech sandwich. LeHong legt uit: “Aan de onderkant van de sandwich zit alle data en AI van IT, meestal gecentraliseerd. Bovenop zit de data en AI die overal vandaan komt, meestal gedecentraliseerd. En in het midden zitten de TRiSM-technologieën (Trust, Risk en Security Management) die het allemaal veilig maken. Dat is wat je moet creëren om AI en gegevens die overal vandaan komen, een plek te geven.”

Deze benadering helpt om de complexiteit van AI en data te beheren en tegelijkertijd nieuwe mogelijkheden te blijven benutten.

4. Welke invloed heeft AI op werknemersprestaties en welzijn?

AI heeft niet alleen invloed op bedrijfsprocessen, maar ook op werknemers. Sommige werknemers voelen zich bedreigd of wrokkig door de opkomst van AI. Dat kan leiden tot ongewenst gedrag, zoals jaloezie of overmatige afhankelijkheid van AI-tools.

Slechts 20 procent van de CIO’s gaf aan dat hun organisatie aandacht besteedt aan het beperken van de negatieve effecten van AI op werknemerswelzijn. Gartner adviseert bedrijven om veranderingsmanagement in te zetten en nauwkeurig te definiëren wie verantwoordelijk is voor het beheer van gedragsresultaten.

Deze inzichten tonen aan dat CIO’s een duidelijke strategie nodig hebben om AI veilig, kosteneffectief en met aandacht voor menselijk welzijn te implementeren. Dit vraagt om een gestructureerde aanpak waarbij de balans tussen technologische en organisatorische aspecten centraal staat.